Ἐκκλησία Γ.Ο.Χ. Ἑλλάδος
Ἱερὰ Μητρόπολη Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας
Ὁμιλία τοῦ Πρωτοπρεσβυτέρου π. Μιχαὴλ Κωνσταντινίδη
«Ὁ κληρικὸς καὶ τὰ μέσα κοινωνικῆς δικτύωσης»
Ἱερατικὴ Σύναξη τῆς Μητροπόλεως
Ἀρχὴ τῆς Ἰνδίκτου 2020
Σεβασμιώτατε Ποιμενάρχα μας, Μητροπολίτα Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας κ. Χρυσόστομε, ἀγαπητοὶ ἀδελφοὶ καὶ συλλειτουργοί, Ἱερεῖς καὶ Διάκονοι τῆς καθ’ ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως.
Κατόπιν προτροπῆς τοῦ Ποιμενάρχου μᾷς θά ἀναφερθῶ πολὺ συνοπτικὰ σὲ ἕνα δύσκολο ἀλλὰ καὶ πολύπλοκο θέμα:
«Ὁ κληρικὸς καὶ τὰ μέσα κοινωνικῆς δικτύωσης».
Ἡ πολυπλοκότητα τῆς ὁμιλίας ὀφείλεται στὸ γεγονὸς ὅτι τὸ διαδίκτυο ἀπὸ μόνο του δὲν εἶναι ἁπλὴ ὑπόθεση, πόσο μᾶλλον ὅταν σὲ αὐτὸ περιπλέκονται τὰ μέσα κοινωνικῆς δικτύωσης, μὲ ὅλα τα θετικὰ καὶ ἀρνητικὰ στοιχεῖα, ἀλλὰ καὶ τὴν παρουσία καὶ ἐνεργὴ δράση τοῦ κληρικοῦ σὲ αὐτά.
Μπορεῖ νὰ φαίνεται αὐτονόητο καὶ καθημερινὸ φαινόμενο τῆς ζωῆς τοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου καὶ νὰ εἶναι πλέον οἰκεία ἡ παρουσία πολλῶν ἐξ ἡμῶν στὸ διαδίκτυο, δὲν παύει ὅμως νὰ κρύβει κινδύνους καὶ νὰ προϋποθέτει τὴ σωστὴ ἐνημέρωση καὶ τὴ γνώση.
Ὁ ὅρος «μέσα κοινωνικῆς δικτύωσης» (ἢ ἀλλιῶς social media) ἀναφέρεται στὰ μέσα ἀλληλεπίδρασης καὶ ἐπικοινωνίας ὁμάδων ἀνθρώπων μέσω διαδικτυακῶν κοινοτήτων.
Γιὰ νὰ κατανοήσουμε, ἔστω ἐπιφανειακά, τα συγκεκριμένα μέσα (καθὼς ἡ βαθύτερη γνώση δὲν εἶναι καθόλου εὔκολη ὑπόθεση) θὰ πρέπει νὰ ἔχουμε εἰκόνα γιὰ τὸ πῶς λειτουργεῖ τὸ διαδίκτυο.
Εἶναι γεγονὸς πὼς οἱ περισσότεροι ἀπὸ μᾶς χρησιμοποιοῦμε συνέχεια τὸ διαδίκτυο καὶ δὲν ἔχουμε ἰδέα γιὰ τὸ πῶς λειτουργεῖ, κάτι παρόμοιο μὲ τὸν ἠλεκτρισμό, βάζουμε μιὰ συσκευὴ στὴν πρίζα, ἡ συσκευὴ λειτουργεῖ καὶ δὲν μᾶς ἀπασχολεῖ τὸ πῶς. Ἡ διαφορὰ μὲ τὸ διαδίκτυο ὅμως εἶναι ὅτι γνωρίζοντας, ἔστω ἐπιφανειακὰ, τὸν τρόπο λειτουργίας του θὰ μπορέσουμε νὰ προστατέψουμε ἐμᾶς, τὸ ποίμνιο καὶ τὶς οἰκογένειες.
Τὸ πρῶτο εἶδος διαδικτύου γνωστὸ ὡς ARPANET ἐγκαταστάθηκε καὶ λειτούργησε γιὰ πρώτη φορὰ τὸ 1969 στὶς ΗΠΑ, καὶ βέβαια δὲν εἶχε καμία σχέση μὲ αὐτὸ ποὺ εἶναι σήμερα.
Ὁ περισσότερος κόσμος φαντάζεται ὅτι τὸ διαδίκτυο εἶναι στὸν ἀέρα (cloud) καὶ αὐτὸς εἶναι ὁ μελλοντικὸς στόχος τῶν ἐπιστημόνων, ποὺ ἤδη ὑλοποιεῖται καὶ πρόκειται νὰ μπεῖ σὲ ἐφαρμογὴ μέσα στὴ δεκαετία. Γιὰ τὴν ὥρα τὸ διαδίκτυο εἶναι καλώδιο, τὸ καλώδιο αὐτὸ μπορεῖ νὰ εἶναι θαμμένο στὴ γῆ ἢ ἀκόμη καὶ νὰ βρίσκεται στὸν βυθὸ τῆς θάλασσας.
Οὐσιαστικὰ ὅλος ὁ πλανήτης εἶναι δικτυωμένος μὲ τὸ καλώδιο αὐτό. Τὸ μῆκος μάλιστα τῶν καλωδίων τοῦ διαδικτύου εἶναι ἀρκετὸ γιὰ νὰ κάνεις τὸν γύρο τοῦ πλανήτη 22 φορές!
Ἐμεῖς λοιπὸν δὲν εἴμαστε κατευθείαν συνδεδεμένοι στὸ καλώδιο, οἱ συσκευές μας (πελάτες – clients) μέσω ἑνὸς ροῦτερ – δρομολογητὴ- συνδέονται μὲ τὸν πάροχο (τὴν ἐταιρεία ποὺ μᾶς παρέχει τὸ ἴντερνετ) καὶ ὁ παροχος μὲ τὴ σειρά του συνδέεται με τούς ἐξυπηρετητὲς ἢ servers. Δηλαδὴ ὅταν συνδεόμαστε στὸ internet - συνδεόμαστε μέσω τοῦ παρόχου καὶ ὄχι κατευθείαν στὸν server.
Σημαντικὸ εἶναι νὰ γνωρίζουμε ὅτι ὁποιαδήποτε συσκευή, server, ὁτιδήποτε συνδέεται στὸ διαδίκτυο ἔχει ξεχωριστὴ ἠλεκτρονικὴ ταυτότητα (ip - διεύθυνση Διαδικτυακοῦ Πρωτοκόλλου) καὶ ἔτσι οἱ συσκευὲς δὲν μπερδεύονται μεταξύ τους. Ἐπίσης κάθε συσκευὴ ἀφήνει τὸ δικό της στίγμα στὸ διαδίκτυο.
Ὅταν γιὰ παράδειγμα θέλουμε νὰ συνδεθοῦμε μὲ τὸν διακομιστὴ - server τῆς Google ἢ ὅπως ἀναφέρει ἡ νεολαία νὰ «γκουγκλάρουμε» κάτι, τότε μέσω τοῦ παρόχου μας συνδεόμαστε μὲ τὸν διακομιστὴ - server τῆς Google. Ὅταν γιὰ παράδειγμα θέλουμε νὰ στείλουμε ἕνα e-mail, ἀνάλογα τὴν ὑπηρεσία ποὺ χρησιμοποιοῦμε, google, yahoo! ἢ ὁποιαδήποτε ἄλλη, μέσω τοῦ παρόχου μας στέλνουμε τὰ δεδομένα στὸν διακομιστὴ server τῆς Google ἢ τῆς yahoo! καὶ ἀπὸ ἐκεῖ τὸ e-mail προωθεῖται στὸν ἄνθρωπο ποὺ ἀπευθυνόμαστε καὶ ἀντίστροφα. Μεσολαβοῦν ταυτόχρονα ἀμέτρητα χιλιόμετρα ἀπὸ καλώδια, «μεγάλοι» ὑπολογιστὲς παρόχων καὶ ροῦτερς γιὰ ταχύτερη μεταφορὰ δεδομένων, ἔτσι μποροῦμε νὰ στείλουμε ἕνα e-mail στὴν ἄλλη ἄκρη τοῦ πλανήτη, καὶ σὲ λιγότερο ἀπὸ 1 δευτερόλεπτο ὁ χρήστης στὴν ἄλλη ἄκρη, γιὰ παράδειγμα στὴν Ἀμερική, μπορεῖ νὰ λάβει τὸ e-mail ποὺ ἔχουμε στείλει ἐμεῖς ἀπὸ την Ἑλλάδα. Τὸ δίκτυο αὐτὸ οὐσιαστικὰ εἶναι ἕνα τεράστιο δίκτυο καλωδίων καὶ συνδεδεμένων ὑπολογιστῶν μεταξύ τους καὶ γι’ αὐτὸ τὸ λόγο πῆρε καὶ τὸ ὄνομα διαδίκτυο - ἱστός. Νὰ ἐξηγήσουμε πιὸ ἀναλυτικὰ αὐτὴ τὴ διαδικασία εἶναι ἀδύνατον, γιατί εἶναι πολύπλοκη καὶ χρειάζεται σπουδὴ πάνω στὸ ἀντικείμενο.
Τὸ ἴδιο ἀκριβῶς συμβαίνει μὲ τὰ μέσα κοινωνικῆς δικτύωσης.
Τὰ μέσα δικτύωσης, ἄσχετα ἀπὸ τὸν τίτλο ἢ τὶς ὑπηρεσίες ποὺ προσφέρουν, εἶναι διακομιστὲς - servers στὰ ὁποῖα στέλνουμε τὰ δεδομένα μας κι ἐκεῖνοι μὲ τὴ σειρὰ τοὺς παρέχουν τὰ δεδομένα στὸν κόσμο ποὺ ἀπευθυνόμαστε.
Εἴτε στέλνουμε γραπτὸ μήνυμα μέσω viber ἢ messenger εἴτε imessage ἢ μέσω ὅποιας ἄλλης ἐφαρμογῆς, τὰ μηνύματα αὐτὰ στέλνονται στοὺς servers τῶν ἑταιρειῶν καὶ ἀπὸ ἐκεῖ παρέχονται στοὺς χρῆστες - τελικοὺς ἀποδέκτες.
Ἀκριβῶς τὸ ἴδιο ἰσχύει καὶ στὰ κοινωνικὰ δίκτυα, ὅπως τὸ facebook.
Σίγουρα τὸ διαδίκτυο καὶ ἡ χρήση του ἔχει ἀλλάξει τὴ ζωή μας κι ἔχει ἀμέτρητα πλεονεκτήματα. Ἡ ἐπικοινωνία καὶ ἡ ταχύτητα ἀνταλλαγῆς πληροφοριῶν εἶναι ἀσύγκριτη μὲ ὁποιαδήποτε ἄλλη ἐποχή.
Ὁ σκοπὸς ὅμως τῆς σημερινῆς εἰσήγησης δὲν εἶναι νὰ τονιστοῦν τὰ πλεονεκτήματα καὶ τὰ θετικὰ στοιχεῖα τοῦ διαδικτύου, ἀλλὰ νὰ θίξουμε κάποια ἐπίκαιρα θέματα τῶν μέσων κοινωνικῆς δικτύωσης, ἀκόμη κι ἂν αὑτά δὲν ἀφοροῦν ἄμεσα τοὺς παρόντες.
Καὶ τώρα ἂς ἀναπτύξουμε, συνοπτικά ἔστω, ὁρισμένα σημαντικὰ θέματα.
Ἐξυπακούεται ὅτι δημιουργοῦμε λογαριασμὸ στὰ κοινωνικὰ δίκτυα, γιὰ νὰ συνδεθοῦμε μὲ ἄλλους ἀνθρώπους, τεράστια ὅμως σημασία ἔχει ὁ κληρικὸς νὰ γνωρίζει τὸ τί κάνει καὶ γιατί τὸ κάνει, μὲ ποιοὺς συνδέεται καὶ γιὰ ποιὸ λόγο. Ἀντιλαμβανόμαστε βέβαια ὅτι ἡ λεπτομέρεια αὐτὴ δὲν ἀφορᾶ μόνο στὸν λογαριασμὸ στὰ κοινωνικὰ δίκτυα, ἀλλὰ σὲ κάθε κίνησή μας σὲ ὁποιοδήποτε χῶρο στό διαδίκτυο.
Ὁ κληρικὸς εἶναι δημόσιο πρόσωπο καὶ ὁ λογαριασμὸς τὸν ὁποῖο δημιουργεῖ εἶναι δημόσιος καὶ ὁτιδήποτε δημοσιεύει εἶναι δημόσιο.
Ἂν ἔχουμε ἐνδοιασμοὺς γιὰ κάτι ποὺ πρόκειται νὰ δημοσιεύσουμε, ὅτι δὲν πρέπει νὰ εἶναι ὁρατὸ πρὸς ὅλους, σημαίνει ὅτι δὲν εἶναι κατάλληλο νὰ δημοσιευθεῖ. Ἐξάλλου στὸ διαδίκτυο, καὶ πόσο μᾶλλον στὰ μέσα κοινωνικῆς δικτύωσης, δὲν ἀναφέρουμε κάτι «ἰδιαιτέρως», μὲ ἁπλὰ λόγια ΔΕΝ συζητᾶμε τὰ μυστικά μας.
Στὸ διαδίκτυο δὲν ὑπάρχουν μυστικά.
Ἀντιλαμβανόμαστε ὅτι οἱ «φίλοι» στὸ διαδίκτυο εἶναι φυσικὰ πρόσωπα, κάτι τὸ ὁποῖο ὅμως πρέπει νὰ ἐξακριβώνουμε, διότι κανεὶς δὲν γνωρίζει ποιὸς βρίσκεται πίσω ἀπὸ τὸ πληκτρολόγιο, στὴν ἄλλη πλευρὰ τῆς ὀθόνης, καὶ νὰ ἔχουμε ὑπόψη μας ὅτι τεράστιο ποσοστὸ τῶν λογαριασμῶν στὰ κοινωνικὰ δίκτυα εἶναι ψεύτικοι. Ἔχουν κινδυνέψει ἀμέτρητοι ἄνθρωποι, οἱ ὁποῖοι σχετίστηκαν μὲ ἀπατεῶνες στὸ διαδίκτυο. Ἆς μὴν ἔχουμε λοιπόν τὴν πεποίθηση ὅτι τὸ νὰ ἀντιληφθούμε ποιὸ προφὶλ εἶναι ἀληθινὸ εἶναι εὔκολη ὑπόθεση, ἀκόμα, καὶ γιὰ κάποιον ποὺ ἔχει τὴ γνώση τοῦ τρόπου λειτουργίας τοῦ διαδικτύου.
Ὅ,τι «ἀνεβαίνει» στὸ διαδίκτυο δὲν «κατεβαίνει» ποτέ… ὁπότε καλὸ εἶναι νὰ γνωρίζουμε ὅτι ὁποιαδήποτε φωτογραφία ἀνεβάζουμε, ὁποιαδήποτε ἀνάρτηση, κείμενο, ἄποψη, σχόλιο στὴ δική μας σελίδα, σὲ ἄλλον χρήστη, μήνυμα, δημόσια προτίμηση, ἐπίπληξη, διαδικτυακὴ συναναστροφή, παραμένει γιὰ πάντα στὸ διαδίκτυο, ἀκόμη κι ἂν ἐμεῖς ἔχουμε διαγράψει τὴ φωτογραφία ἢ τὸ ὅποιο περιεχόμενο. Ὑπάρχει «σύνθημα» γιὰ τὸ διαδίκτυο «Ὅ,τι “ἀνέβει” στὸ διαδίκτυο δὲν “κατεβαίνει” καὶ τίποτα δὲν εἶναι κανενός», καὶ ἕνα ἀκόμη «Ὅ,τι κλειδώνει, ξεκλειδώνει». Ὅσο κι ἂν προσπαθοῦν οἱ ἑταιρεῖες νὰ προστατέψουν τὰ εὐαίσθητα προσωπικὰ δεδομένα, τὰ πάντα εἶναι ἐκτεθειμένα ἀνὰ πάσα ὥρα καὶ στιγμή. Ἀκόμη καὶ οί πιὸ ἐξειδικευμένοι τρόποι προστασίας δὲν ἐξασφαλίζουν τὴν ἰδιωτικότητα.
Ἕνα ἁπλὸ παράδειγμα: Κάνουμε λήψη μιᾶς φωτογραφίας μὲ τὸ κινητό μας τηλέφωνο, τὴν ἀνεβάζουμε στὰ κοινωνικὰ δίκτυα, ἡ φωτογραφία αὐτὴ περιλαμβάνει τὴν ἠλεκτρονικὴ πληροφορία γιὰ τὸ πότε ἔγινε ἡ λήψη, τί ὥρα, τὴν τοποθεσία καὶ πολλὰ ἀκόμη, κάτι ποὺ εἶναι προσβάσιμο σὲ αὐτὸν ποὺ ἔχει τὴ γνώση. Χρειάζεται εἰδικὴ ἐπεξεργασία τοῦ ἀρχείου, ἔτσι ὥστε ἡ φωτογραφία νὰ ἀνέβει «ἀκίνδυνα» στὸν ἱστό.
Οὐσιαστικὰ ὁτιδήποτε δημοσιεύουμε στὸ διαδίκτυο
τὸ κοινοποιοῦμε σὲ ὅλον τὸν πλανήτη.
Στὸ σημεῖο αὐτὸ χρειάζεται καὶ ἡ μέγιστη προσοχὴ ἀπὸ τὸν κληρικό, διότι ὁτιδήποτε δημοσιεύει ἕνας ρασοφόρος προϋποθέτει πνευματικότητα, διαφάνεια, ἠθικὴ ὑπόσταση καὶ ἐγκυρότητα.
Τὸ περιεχόμενό μας πρέπει νὰ εἶναι πάντα μὲ οὐσία, οὐσία πνευματική.
Τὸ μήνυμα στὴν ἀνάρτησή μας πρέπει νὰ εἶναι στοχευμένο καὶ συγκεκριμένο, ἀλλιῶς ἡ σιωπὴ μπορεῖ νὰ περιλαμβάνει πολὺ περισσότερη σοφία καὶ ἡ ἀδράνεια νὰ προσφέρει μεγαλύτερο ὄφελος.
Προσοχὴ χρειάζεται καὶ ὁ διάλογος τὸν ὁποῖον ἀνοίγουμε διαδικτυακὰ σὲ δικές μας ἀναρτήσεις μὲ ἄλλους χρῆστες τοῦ διαδικτύου μέσω σχολίων καὶ ἀπαντήσεών μας. Τὸ μήνυμά μας πρέπει νὰ εἶναι σὲ τέτοιο βαθμὸ στοχευμένο, ὥστε νὰ μὴν ἀφήνει περιθώρια γιὰ λαβὲς καὶ καυστικὰ σχόλια ἀπὸ ἄλλους, μὲ ἀποτέλεσμα στὸ τέλος νὰ χαθεῖ ἡ ὅλη οὐσία τοῦ μηνύματος καὶ νὰ διατηρηθεῖ ἕνα ἠλεκτρονικὸ κουτσομπολιὸ ἄνευ οὐσίας καὶ προοπτικῆς.
Δὲν δημοσιεύουμε καὶ δὲν κοινοποιοῦμε τὶς συνηθισμένες φωτογραφίες μὲ ἄνθη καὶ διάφορες εὐχές, ὅπως «γλυκὲς καλημέρες» κ.λ.π. - θέματα χωρὶς οὐσία καὶ περιεχόμενο.
Συχνὰ παρατηροῦμε ρασοφόρους νὰ κάνουν δημοσιεύσεις, οἱ ὁποῖες εἶναι πιὸ ἐκκοσμικευμένες καὶ ἀπὸ αὐτὲς τῶν κοσμικῶν ἀνθρώπων, οἱ ὁποῖοι δὲν ἔχουν καὶ καμιὰ σχέση μὲ τὴν ἐκκλησία.
Ἕνα ζήτημα ἀκόμη στὸ σημεῖο αὐτὸ, εἶναι τὸ προφὶλ ἑνὸς κληρικοῦ πρὶν τὴν χειροτονία του, τὸ ὁποῖο συνεχίζει νὰ ὑφίσταται καὶ μετὰ τὴν χειροτονία. Δὲν θὰ τὸ ἀναπτύξουμε περαιτέρω τὸ θέμα αὐτό, ἀλλὰ ὁ νοῶν νοείτω.
Ἐξυπακούεται ὅτι οἱ θέσεις ποὺ ἀναπτύσσουμε ὡς κληρικοὶ στὸ διαδίκτυο ταυτίζονται μὲ τὶς θέσεις τῆς Ἐκκλησίας.
Προσέχουμε τὰ σχόλιά μας σὲ ἀναρτήσεις ἄλλων χρηστῶν, ἀλλὰ ἐξετάζουμε καὶ τὴν ὅλη ποιότητα καὶ τὸ ἦθος τῆς ἀνάρτησης ὁποιουδήποτε, προτοῦ ἐκφράσουμε τὴν ἄποψή μας δημόσια.
Προσπαθοῦμε νὰ τοποθετούμαστε πνευματικὰ χωρὶς κραυγαλέες φράσεις καὶ ἐννοεῖται χωρὶς προσβλητικὰ σχόλια καὶ ἐκφράσεις.
Τὸ «διαδικτυακὸ ἀντάρτικο» εἶναι τὸ μεγάλο πρόβλημα τῆς ἐποχῆς μας, ἐκεῖ πού πραγματικὰ «πέφτουν οἱ μάσκες», καὶ διακρίνεται ἕνας τρόπος ἔκφρασης ποὺ μόνο Χριστὸ δὲν θυμίζει.
Εἶναι εὔλογο καὶ εὐλογημένο νὰ κοινοποιοῦμε ἄρθρα, εἰδήσεις ἀπὸ τὴν τοπική μας Ἐκκλησία, ἀπὸ ἐπίσημες Ἐκκλησιαστικὲς πηγὲς καὶ σὲ καμία περίπτωση ἀπὸ διάφορους ἰστότοπους ἀμφιβόλου προέλευσης, ὅπου δὲν γνωρίζουμε ἐὰν ἡ είδηδη εἶναι ὄντως ἀληθής.
Ὁτιδήποτε διαβάζουμε στὸ διαδίκτυο δὲν σημαίνει ὅτι ἀνταποκρίνεται καὶ στὴν πραγματικότητα. Εἰδικὰ στὶς μέρες μας, ὅταν ὁ καθένας διαθετει βῆμα γία νᾷ γράφει ὅ,τι θέλει καὶ νὰ τὸ παρουσιάζει σὰν εἴδηση.
Εἶναι αὐτονόητο ὅτι δὲν κοινοποιοῦμε ποτὲ στὴν προσωπική μας σελίδα – προφὶλ μας - ὁτιδήποτε ἀπὸ ἄλλους χρῆστες, ὅταν ἡ ἀνάρτησή τους περιλαμβάνει ὑβριστικὸ περιεχόμενο, χυδαῖα σχόλια, ἀκόμα κι ἂν κατὰ τὴν ἄποψή μας ἡ εἴδηση τὴν ὁποία ἐπισυνάπτουν εἶναι σοβαρή.
Ἀναλογιστεῖτε το, σὲ μία ἀνάρτηση μὲ ὑβριστικὰ σχόλια νὰ συμμετέχει κληρικὸς καὶ νὰ προσπαθεῖ νὰ ἐκφράσει τὶς θέσεις του… ὅσο καλοπροαίρετο κι ἂν εἶναι τὸ ὅλο ἐγχείρημα, τὸ ἀποτέλεσμα θὰ εἶναι ἀρνητικό.
Ἄλλο ἕνα φαινόμενο, τὸ ὁποῖο ἐγκυμονεῖ πολλοὺς κινδύνους εἶναι οἱ ὁμάδες στὸ διαδίκτυο.
Ὅλοι λίγο-πολὺ συμμετέχουμε σὲ κάποιες ὁμάδες εἴτε εἶναι στὸ viber, εἴτε στὸ facebook, εἴτε στὸ Skype μέ σκοπό τήν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ἀνταλλαγὴ πληροφοριῶν. Στὴν καραντίνα ποὺ υποστήκαμε, οἱ ὁμάδες αὐτὲς βοήθησαν στὸ ἔργο τῆς Ἐκκλησίας.
Ἐνδεικτικά αναφέρουμε τήν ἐπικοινωνία τοῦ Ποιμενάρχου μὲ τοὺς κληρικούς, κατηχητὲς καὶ συντελεστὲς τῆς Μητροπόλεώς μας, ἡ ὁποία ἦταν συνεχής. Τὸ κατηχητικὸ ἔργο τῆς Μητροπόλεως συνεχίστηκε αδιάκοπα και ενισχυσμένο. Εἴδαμε λοιπόν στὴν πράξη τὰ θετικὰ στοιχεῖα τῆς χρήσης τοῦ διαδικτύου γιὰ ἄλλη μιὰ φορά!
Εἶναι ὅμως λυπηρό, ἕως καὶ τραγικό, τό φαινόμενο που τελευταία παρατηρεῖται μέσῳ διαδικτύου ὅταν ὁ κληρικὸς δημιουργεῖ τὶς δικές του «κρυφὲς» ὁμάδες, ἀποκρύπτοντας τὴν ὕπαρξή τους, προωθώντας ὡς αὐθεντία τὰ δικά του προσωπικά μηνύματα καί ὀχί αὑτά τῆς Ἐκκλησίας, δημιουργώντας ὀπαδούς, ἐξαγοράζοντας τὰ δικά του ψυχικὰ κενά ζημιώνοντας τὶς ψυχὲς τῶν ἄλλων.
Εἷναι σαφές λοιπόν ὅτι «κρυφό»
καί «διαδίκτυο» δέν συνυπάρχουν.
Ὅτι ἀναρτᾶται εἷναι φανερό καί μάλιστα πέρα ἀπό τόν έλεγχό μας. Μέσῳ τοῦ διαδικτύου καί τῶν θέσεων που ἐμεῖς εκδηλώνουμε καί επικοινωνούμε διαμορφώνεται μία εἰκόνα, ἡ δική μας εἰκόνα, ὁ τρόπος που λειτουργούμε, σκεφτόμαστε καί φερόμαστε.
Τόσο ἡ εἰκόνα μας, όσο καί ὁ τρόπος που σκεφτόμαστε καί φερόμαστε ὅμως, δέν ἀφοροῦν ἐμάς μόνον προσωπικά, ἀλλά τήν Ἐκκλησία, ἐάν θέλουμε νᾷ είμαστε πραγματικά ἄνθρωποι αφιερωμένοι στο έργο που έχουμε αναλάβει. Ἡ τάξῃ, ἡ ἀρχή, οἱ κανόνες καί ὅσα διέπουν τό φέρεσθαι τοῦ κληρικοῦ, ὑφίστανται καί ἐφαρμόζονται καί στην διαδικτυακή μας ζωή καί δράσῃ.
Ἀδελφοί, ἐφόσον εἴμαστε κληρικοὶ καὶ μάλιστα μὲ ἱερωσύνη, ἐφημέριοι μὲ σημεῖο ἀναφορᾶς, κάθε επικοινωνιακή μας ἐνέργεια στο διαδίκτυο, κάθε δημιουργία ὁμάδας, κάθε πρωτοβουλία, εφόσον αὑτῇ ἐπηρεάζει τήν εἰκόνα καί τῆ θέση τῆς Ἐκκλησίας μας, πρέπει νᾷ γίνεται ἐν γνώσει τοῦ κέντρου τῆς πνευματικῆς μας οἰκογενείας, που εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Ποιμενάρχης.
Ὁ τρόπος μὲ τὸν ὁποῖον ἐμεῖς σχετιζόμαστε μὲ τὸν πυρήνα τῆς Ἐκκλησίας, ποὺ εἶναι ὁ Ἐπίσκοπος, καὶ μάλιστα ἐκεῖνος ποὺ χειροτόνησε τοὺς περισσότερους ἀπὸ ἐμᾶς, ἔχει ἄμεσο ἀντίκτυπο καὶ στὸν τρόπο μὲ τὸν ὁποῖο τὸ ποίμνιο σχετίζεται μέ μας. Ἀλλὰ καὶ ὁ τρόπος μὲ τὸν ὁποῖον ἐμεῖς σχετιζόμαστε γία παράδειγμα μὲ τὴν ἀδελφότητα τῆς Μονῆς μας ἢ μὲ τὶς οἰκογένειές μας εἶναι ἀντίστοιχος μὲ τὸν τρόπο ποὺ ἐμεῖς σχετιζόμαστε μὲ τὸν Ἐπίσκοπό μας καὶ τὸ ποίμνιο. Εἶναι μία ἀλληλένδετη σχέση σὲ ὅλους τοὺς ἄξονες τῆς ζωῆς μας. Ὁ κανόνας αὑτός, τονίζω, δέν ἐξαιρεῖ τῆ συμπεριφορά μας στο διαδίκτυο.
Ἂν κάποιος ἀπὸ ἐμᾶς τοὺς κληρικοὺς ἀδυνατεῖ νὰ συνδεθεῖ μὲ τὸ κέντρο, τὸν Ἐπίσκοπο, αὐτὸ δὲν εἶναι ἡ αἰτία τοῦ προβλήματος, ἀλλὰ τὸ ἀποτέλεσμα τῆς μὴ λειτουργικῆς ζωῆς μας.
Αὐτὸ εἶναι καὶ τὸ πιὸ ἐπικίνδυνο σημεῖο, ἡ πιὸ ἐπικίνδυνη καμπὴ ἀπὸ τὴν ὁποία θὰ ἐξαρτηθεῖ ἡ ἐπιτυχία ἢ ἡ πνευματικὴ καταστροφὴ τοῦ κληρικοῦ. Διότι ἡ ἀδυναμία σύνδεσης, χωρὶς νὰ τὸ ἀντιληφθοῦμε, δημιουργεῖ στὴ συνείδησή μας τὴν ΙΔΕΑ, τὴν καταστροφικὴ ἰδέα γιὰ τὸν ἑαυτό μας. Σε αὑτῇ τήν περίπτωση ἀκόμη καὶ ὁ Χριστιανισμὸς στὴν ἀντίληψή μας γίνεται ἰδέα μὲ θεωρητικὴ προσέγγιση καί ποὺ δὲν ἔχει καμία σχέση μὲ τὸ βίωμα. Ἡ ἰδέα αὐτὴ εἶναι τὸ στοιχεῖο, τὸ ὁποῖο ὁδηγεῖ τὸν κληρικὸ στὰ ἄκρα, εἴτε αὐτὸ εἶναι τὸ ἄκρο τοῦ φανατισμοῦ εἴτε τῆς ἀδιαφορίας. Ἔτσι συναντᾶμε κατὰ καιροὺς κληρικούς, οἱ ὁποῖοι εἶναι οἱ ὀρθοδοξότεροι τῶν Ὀρθοδόξων, οἱ μοναδικοὶ ὁμολογητὲς τῆς πίστεως, οἱ μεγάλοι πατέρες, οἱ σκληροὶ πνευματικοί. Εἶναι οἱ ἀδίστακτοι ἄνθρωποι ποὺ δὲν ὑπολογίζουν οὔτε τὴν Έκκλησία οὔτε τὸν ἱερὸ κλῆρο μπροστὰ στὴν προσωπική τους προβολή˙ εἶναι οἱ φιλόδοξοι καί συνεπῶς ματαιδόξοι ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι, ὡσὰν ἐθισμένοι, ἔχουν τὴν ἀνάγκη τῆς διαρκοῦς αὐτοπροβολῆς τους ὡς μοναδικὲς αὐθεντίες, ποὺ δημιουργοῦν ὀπαδοὺς μὲ στόχο τὴ χειραγώγησή τους.
Εἷναι λοιπόν κί αὑτό, ἀγαπητοί ἀδελφοί, ἔνας μεγάλος κίνδυνος, μία κατιοῦσα, μιᾷ πλασματική καταστάσῃ με πρόσκαιρο μανδύα, στην ὁποία μπορεί νᾷ οδηγηθεί ἔνας ἀφελής ἤ ἔνας ἀλαζόνας, μέσῳ τῆς προβολῆς καί τῆς εύκολης ἐπικοινωνίας που παρέχει τό διαδίκτυο.
Στὸ ἄλλο ἄκρο εἶναι οἱ ἀδιάφοροι ρασοφόροι, ποὺ ἰσοπεδώνουν τὰ πάντα καταπατώντας κάθε ἀναστολή, μὲ μόνο στόχο τὸν βιοπορισμό.
Καὶ τὰ δύο ἄκρα εἶναι ἀποτελέσματα τῆς ἴδιας ἰδέας.
Ἀπὸ τὴν ΙΔΕΑ αὐτὴ κινδυνεύουμε ὅλοι μας, ἀνὰ πάσα ὥρα καὶ στιγμή, διότι ἡ ψεύτικη εἰκόνα, τὴν ὁποία σχηματίζουμε γιὰ τὸν ἑαυτό μας, ὅταν πάσχουμε ἀπὸ τὴν ἰδέα, εἶναι αὐτὴ ἡ ὁποία μᾶς ἀπομονώνει καὶ γίνεται ἡ αἰτία τῆς καταστροφῆς μας.
Σεβασμιώτατε, ἀδελφοὶ καὶ πατέρες.
Οἱ ἡμέρες ποὺ διανύουμε εἶναι ἰδιαίτερα κρίσιμες καὶ δύσκολες.
Ἡ συνοχή μας εἶναι ἀναγκαία ὅσο ποτέ, τόσο γιὰ ἐμᾶς ὅσο καὶ γιὰ τὸ δοκιμαζόμενο ποίμνιο τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ συνοχὴ αὐτὴ εἶναι τὸ ἀπαραίτητο στοιχεῖο ποὺ πρέπει νὰ προβάλλεται παντοῦ καὶ νὰ εἶναι βίωμα γιὰ ὅλους τόσο στὴν ποιμαντικὴ καὶ προσωπική μας ζωή, ὅσο καὶ στὸ διαδίκτυο καὶ στὰ μέσα κοινωνικῆς δικτύωσης, ποὺ πλέον εἶναι βασικὸς πυρήνας ἐπικοινωνίας. Νὰ μεταφέρουμε τὴν ἀγάπη, τὴ δύναμη, τὴν ἀληθινὴ χαρὰ τοῦ Χριστοῦ, τὴν προοπτικὴ καὶ τὴν ἐλπίδα.
Ὅλοι μαζί, ὡς μιὰ φωνὴ καὶ μιὰ καρδιά, δὲν ἔχουμε νὰ φοβηθοῦμε κανέναν καὶ τίποτα.
«Οὐαὶ τῷ ἐνί…», δηλαδὴ ἀλίμονο σὲ αὐτὸν ποὺ μένει μόνος του καὶ κλείνεται στὸν ἑαυτό του,
εἴτε στὴν πραγματικὴ ἀπομόνωση εἴτε μπροστά σε μιὰ ὀθόνη.
Εὔχεστε.
