Χθές, κατὰ τὴν μεγάλη Δεσποτικὴ ἑορτὴ της Πεντηκοστῆς, ἀκούσαμε στὸ Εὐαγγέλιο τὸν Κύριο νὰ βοᾶ πρὸς κάθε ἐνδιαφερόμενο: «ἐὰν κάποιος διψάει νὰ ἔρθει πρὸς ἐμένα καὶ νὰ πιεῖ». Πραγματικά, μέσα στὴν κάμινο τῶν δοκιμασιῶν, διψῶντας ἡ καρδιά μας γιὰ ψυχικὴ ἀνάπαυση ποὺ μόνο ὁ Χριστὸς προσφέρει, προστρέχουμε στὴν πηγὴ τοῦ ἱεροῦ Εὐαγγελίου καὶ λαμβάνουμε αὐτὸ ποὺ ποθοῦμε, ὕδωρ ζῶν. Μέσα ἀπὸ τὸ ἱερὸ Εὐαγγέλιο ἀντλοῦμε καὶ τὸν βίο ποὺ ὀφείλουμε νὰ ἀσκοῦμε ὡς Χριστιανοί, καὶ τὴν παρηγοριὰ καὶ τὶς κατάλληλες ἀπαντήσεις.
Βεβαίως, στὸ Εὐαγγέλιο προστρέχει πάντοτε ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος γνωρίζει ὅτι δὲν γνωρίζει τίποτα καὶ ὀφείλει πάντοτε νὰ μαθητεύει. Ἐκεῖνος ποὺ θεωρεῖ ὅτι τὰ γνωρίζει ὅλα, δυστυχῶς δὲν ἀναγνωρίζει τὴν ἀνάγκη του νὰ ἀνατρέξει στὸν λόγο τοῦ Κυρίου.
Δευτέρα τῆς Πεντηκοστῆς σήμερα, ἑορτὴ τῆς Ἁγίας, Ὁμοουσίου, Ζωοποιοῦ καὶ Ἀδιαιρέτου Τριάδος, τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Τὴν ἡμέρα αὐτὴ οἱ Ἅγιοι Πατέρες θέσπισαν τὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα ὅπου βλέπουμε τὴν ἀγάπη, τὴν εὐγένεια, τὴν διακριτικότητα ποὺ πρέπει νὰ χαρακτηρίζει τὸν κάθε Χριστιανό.
Ἀφενός, ὁ Χριστός, ὡς καλὸς Ποιμήν, ἐρχόμενος ἀντιμέτωπος μὲ τὴν φυγὴ ἑνὸς ἀπὸ τὰ ἑκατὸ πρόβατα τῆς ποίμνης Του, δὲν μένει ἀδιάφορος, οὔτε κακιώνει μὲ τὸ πλανηθὲν πρόβατο. Ἀφήνει τὰ ἑνενῆντα ἐννέα καὶ φεύγει πρὸς ἀναζήτησιν τοῦ ἑνός, γιὰ νὰ μὴν καταλήξει τροφὴ τῶν λύκων.
Μὲ τὴν ἀγάπη αὐτὴ ὁ Κύριος νίκησε τὸν κόσμο. Ὅπου κυριάρχησαν τὰ προσωπικὰ πάθη, ἐπαναλαμβανόταν ἡ ἱστορία τοῦ ἀδελφοκτόνου Κάιν. Ὅπου ἀπουσίαζει ἡ ἀγάπη, καὶ ἂν ἀκόμη κάποιος ἔχει τὸ χάρισμα τῆς προφητείας καὶ κατέχει ὅλα τὰ μυστήρια καὶ ὅλη τὴ γνώση, καὶ ἂν μὲ τὴν πίστη του μετακινεῖ βουνά, δὲν εἶναι παρὰ ἕνα μηδενικό (Α Κορ 13,3).
Ἀφετέρου, μᾶς διδάσκει ὁ Κύριος ποιὰ στάση πρέπει νὰ τηροῦμε ἀπέναντι στὸν ἀδελφό μας ποὺ ἁμαρτάνει. Λιβελογραφήματα; Δημόσια διαπόμπευση; Ὑποχθόνιες μεθοδεύσεις; Ὄχι βέβαια! Ἀλίμονο ἂν μεταξὺ τῶν Χριστιανῶν ποὺ ἔχουμε βαπτισθεῖ στὸ ὄνομα τοῦ πράου καὶ ταπεινοῦ τῇ καρδίᾳ, τοῦ εὐγενικοῦ καὶ γλυκυτάτου Ἰησοῦ, ὑπάρχουν τέτοιες λυπηρὲς καταστάσεις, διὰ τῶν ὁποίων φυγαδεύεται ἡ Θεία Χάρις. Συμφέρει τότε νὰ κρεμασθεῖ μυλόπετρα στὸν τράχηλό μας καὶ νὰ πέσουμε στὴν θάλασσα.
Τί, λοιπόν, διδάσκει ὁ Κύριος; Ἂν, λέει, ἁμαρτήσει σὲ ἐσένα ὁ ἀδελφός σου, νὰ πᾶς νὰ τὸν ἐλέγξεις προσωπικά, ἑνώπιος ἑνωπίῳ. Ἂν ἀποτύχει ἡ προσπάθεια αὐτή, πάρε μαζί σου ἀκόμη ἕναν ἢ δύο. Ἂν καὶ τότε προβάλει παρακοή, πές το στὴν Ἐκκλησία. Ἂν πάλι μένει ἐμμονικὰ στὸ ἁμάρτημά του, τότε νὰ τὸν θεωρήσεις σὰν ἐθνικὸ καὶ τελώνη.
«Οἱ ἔντολες τοῦ Θεοῦ δὲν εἶναι βαρειές» (Α Ιω. 5,3). Ἡ Ἐκκλησία εἶναι μὲν στρατὸς τοῦ Κυρίου, ἀλλὰ ὄχι στρατόπεδο ἀντιμαχόμενων οἰκειοκτόνων. Δεσπόζει ἐντός της ἡ ἀγαθὴ προαίρεση, τὸ εἰλικρινὲς ἐνδιαφέρον, ἡ προσευχὴ ὑπὲρ τῶν ἀδελφῶν, ἡ παρρησία ἡ ὁποία εἰρηνοποιεῖ.
Τί ἀκούσαμε, ἀπὸ τὴν ἄλλη, στὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα; «Ὁ γὰρ καρπὸς τοῦ Πνεύματος ἐν πάσῃ ἀγαθωσύνῃ καὶ δικαιοσύνῃ καὶ ἀληθείᾳ». Ἡ κακὴ προαίρεση, ἡ ἄδικη κρίση, ἡ ψευδολογία στεροῦν ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο τὴν μετοχή του στοὺς ψυχοτρόφους καρποὺς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἂν δὲ ὁ ἄνθρωπος στερεῖται αὐτῶν τῶν ἀγαθῶν ποὺ ὁδηγοῦν στὴν αἰώνια ζωή, τότε εὐχῆς ἔργον θὰ ἦταν ἡ μέριμνα γιὰ τὴν προσωπική του μετάνοια καὶ σωτηρία καὶ ὄχι τὸ ἔργο τῆς διδασκαλίας ἢ πολὺ περισσότερο τῆς κρίσεως, ἡ ὁποία ἔχει δοθεῖ ὅλη στὸν Υἱό (Ιω 5,22).
Οἱ φαρισαῖοι καὶ οἱ νομικοί, ἂν καὶ προσκολλημένοι στὸ γράμμα τοῦ νόμου καὶ ἀδιαφορῶντας γιὰ τὸ πνεῦμα αὐτοῦ, δίδασκαν. Ἡ διδασκαλία τους δὲν ἦταν εὐάρεστη στὸν Θεό, γιὰ αὐτὸ καὶ ὁ Χριστὸς τόνισε στοὺς Μαθητές Του νὰ ἀπέχουν ἀπὸ τῆς ζύμης αὐτῶν, ἡ ὁποία εἶναι ἡ ὑποκρισία (Λκ 12,1). Στὰ φοβερὰ «οὐαὶ ὑμῖν τοῖς νομικοῖς», διὰ τῶν ὁποίων θέλησε νὰ τοὺς λυτρώσει ἀπὸ τὴν πλάνη, ἔμειναν τελικὰ ἀμετακίνητοι, γιὰ αὐτὸ τοὺς ἔμελε νὰ σταυρώσουν τὸν Χριστό.
Καὶ γατί Τὸν σταύρωσαν; Διότι δῆθεν δὲν τηροῦσε τὸ Σάββατο, διότι συναναστρεφόταν μὲ τελῶνες καὶ ἁμαρτωλούς, διότι μίλησε στὴν Σαμαρείτιδα, διότι ἐκπλήρωσε τὸ αἴτημα τῆς Χαναναίας.
Ἡ ἱστορία ἐπαναλαμβάνεται. Ἐπιστρέφουμε δύο χιλιάδες χρόνια πρίν, ὅταν ἀκόμη ὑπῆρχε ἡ ἀμφιβολία γιὰ τὴν διάδοση τοῦ Εὐαγγελίου στὰ ἔθνη. Ἔχουμε τὴν ἀξίωση νὰ μᾶς δείξει ὄραμα ὁ Θεός, ὅπως ἔδειξε στὸν Ἀπόστολο Πέτρο (Πραξ. 10,11-16); Θεωροῦμε ὅτι ἡ Ὀρθοδοξία εἶναι μόνο γιὰ ἐμᾶς; Δὲν ἔχουμε καθῆκον νὰ μεταδώσουμε τὴν πίστη μας; Ἀσφαλῶς καὶ ἔχουμε, ὅπερ καὶ πράττουμε καὶ θὰ συνεχίσουμε νὰ πράττουμε.
† ὁ Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος
