Τὶς προηγούμενες μέρες ἀπασχόλησε τὴν ἐπικαιρότητα ὁ πρώην βουλευτής Πέτρος Τατσόπουλος. Ἐμφανίσθηκε, λοιπόν, στὴν ἐκπομπὴ Τlive καὶ μέσα σὲ ὅλα τὰ ἐν πολλοῖς ἀβάσιμα, βρῆκε τὴν εὐκαιρία νὰ ἐκφράσει κάποιες ἀναληθεῖς καὶ μονόπλευρες ἀπόψεις σχετικὰ μὲ τοὺς τρεῖς μεγίστους φωστῆρες τῆς Τρισηλίου Θεότητος, τὸν Μέγα Βασίλειο, τὸν Θεολόγο Γρηγόριο καὶ τὸν Χρυσόστομο Ἰωάννη. Δυστυχῶς, στὸ πάνελ δὲν βρισκόταν κάποιος ἀντικειμενικὸς γνώστης τῆς ἱστορίας καὶ τῆς θεολογίας γιὰ νὰ βάλει τέρμα στὴ σύγχυση, μὲ ἀποτέλεσμα, πολλοὶ τηλεθεατὲς νὰ γίνουν δέκτες παραπλανητικῶν ἀπόψεων ἀπὸ ἕναν προκατειλημμένο ἄνθρωπο, ὁ ὁποῖος ἐνῶ πιστεύει ὅτι δὲν πιστεύει, στὴν πραγματικότητα πιστεύει στὴν ἀθεΐα του ὅπως ἑμεῖς πιστεύουμε στὸν Θεό μας. Ἐπειδὴ τὸ θέμα δὲν εἶναι ὁ χαρακτηρισμὸς τοῦ προσώπου, ἀλλὰ τῶν ἀπόψεων ποὺ ἐξέφρασε, θὰ ἀρκεστῶ γιὰ τὸ πρόσωπο νὰ πῶ ὅτι, δυστυχῶς, οἱ γονεῖς του ποὺ τὸν πίεζαν νὰ ἐκκλησιαστεῖ μέχρι τὰ δεκατέσσερά του, ἀλλὰ καὶ ὁ ἱερέας τῆς ἐνορίας του, ὡς ἄνθρωποι, δὲν κατάφεραν νὰ τοῦ ἐμπνεύσουν αὐτὸ ποὺ ἐνέπνευσαν σὲ ἑμᾶς οἱ γονεῖς καὶ οἱ ἱερεῖς μας. Κατανοητό.
Ἔχουμε λοιπόν μὲ τὴ σειρὰ τὶς ἑξῆς ἐπίμαχες ἀντιλήψεις:
α) οἱ τρεῖς Ἱεράρχες δὲν ἦταν ἀδιάφοροι ὡς πρὸς τὰ ἑλληνικὰ γράμματα, εἶχαν ἑλληνικὴ παιδεία, ἀλλὰ ἦταν ἀνθέλληνες (παραθέτει μεμονωμένες φράσεις τους δίχως ἀκρίβεια).
Ἀπάντηση:
Ἀρχικά, ὅταν χαρακτηρίζουμε κάποιο πρόσωπο, δὲν ἀρκεῖ ἡ ἐπίκληση κάποιας μεμονωμένης φράσης του. Δὲν μποροῦμε νὰ ἀκυρώνουμε ὅλο τὸ ἔργο του και νὰ βγάζουμε συμπεράσματα στηριζόμενοι σὲ μεμονωμένες φράσεις. Μὲ τὴν ἴδια λογική, αὔριο – μεθαύριο, κάποιος χριστιανὸς μπορεῖ νὰ βγεῖ καὶ νὰ πεῖ ὅτι ὁ Τατσόπουλος ἦταν ὑπέρμαχος τῶν τριῶν Ἱεραρχῶν, καθὼς κάποτε δήλωσε πὼς: «οἱ τρεῖς Ἱεράρχες δὲν ἦταν ἀδιάφοροι ὡς πρὸς τὰ ἑλληνικὰ γράμματα, εἶχαν ἑλληνικὴ παιδεία».
Ἐπίσης, γιὰ νὰ διαπιστώσουμε ἄν οἱ τρεῖς Ἱεράρχες ἦταν ἀνθέλληνες, ὁπωσδήποτε πρέπει νὰ μάθουμε πρῶτα τὶ σημαίνει ἡ λέξη «ἀνθέλληνας». Σύμφωνα μὲ τὸ βικιλεξικό, ἀνθέλληνας εἶναι αὐτὸς ποὺ ἔχει ἐχθρικὲς διαθέσεις πρὸς τὴν Ἑλλάδα καὶ τοὺς Ἕλληνες. Τὸ νὰ πιστεύει κανεὶς κάτι τέτοιο γιὰ τοὺς τρεῖς Ἱεράρχες εἶναι τουλάχιστον ἀστεῖο, τὸ δὲ νὰ ἐκφράζει αὐτὴ τὴν ἄποψή του δημόσια, τραγικό. Οἱ τρεῖς Ἱεράρχες ἦταν Ἕλληνες. Μιλοῦσαν τὰ ἑλληνικὰ στὴν τέλεια μορφή τους, ἔγραφαν ἑλληνικά, σπούδασαν σὲ Ἕλληνες δασκάλους (στὸν διάσημο Λιβάνιο ὁ Ἰωάννης καὶ στὴν Ἀθήνα ὁ Γρηγόριος καὶ ὁ Βασίλειος). Ζοῦσαν μεταξὺ Ἑλλήνων (μὲ τὴν ἔννοια τῆς καταγωγῆς). Ἀφιέρωσαν τὴ ζωή τους διακονῶντας Ἕλληνες. Ὅλα αὐτὰ μοιάζουν πολὺ «ἀνθελληνικά», πράγματι…
β) βιώνουμε τὴν παγκόσμια ἀποκλειστικότητα νὰ τιμοῦμε ὡς προστάτες τῶν ἑλληνικῶν γραμμάτων κάποιους ποὺ πολέμησαν τὰ ἑλληνικὰ γράμματα.
Ἀπάντηση:
Νομίζω ὅτι παγκόσμια ἀποκλειστικότητα ὡς πρὸς τὸ θέμα τῶν προστατῶν τῶν ἑλληνικῶν γραμμάτων θὰ ὑπῆρχε ἄν ὁρίζαμε ὡς τέτοιους ἐκείνους ποὺ κατήργησαν τὸ πολυτονικὸ σύστημα, ἤ ἐκείνους ποὺ ἔχουν προσδώσει στὴν παιδεία μας χαρακτήρα τέτοιο, ὁ ὁποῖος ἀπωθεῖ τοὺς μαθητὲς ἀπὸ τὴν μάθηση, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ συναγωνίζονται οἱ νέοι μας σήμερα στὴν ἀνορθογραφία τὰ παιδιὰ τῆς κατοχῆς. Ἀντιθέτως, οἱ Ἕλληνες Πατέρες τίμησαν τὴν ἑλληνικὴ γλώσσα καὶ τὴν ἑλληνικὴ παιδεία, διότι ἐμφύσησαν σὲ αὐτὴν τὶς χριστιανικὲς ἀρχές, δημιουργῶντας αὐτὸ ποὺ σήμερα ὀνομάζουμε «Ρωμιοσύνη». Ὡς πανέξυπνοι καὶ ἀνοιχτόμυαλοι ποὺ ἦταν, δὲν δίστασαν νὰ ἔρθουν σὲ ἐπαφὴ μὲ τὰ ἑλληνικὰ - εἰδωλολατρικὰ γράμματα. Ἦρθαν σὲ ἐπαφὴ καὶ ἄρπαξαν, πρὸς ὄφελος τῆς νέας πίστεως, ὅλα τὰ καλὰ καὶ χρήσιμα, ποὺ ἦταν βέβαια πολλά.
Ὅταν οἱ ἅγιοι μιλοῦσαν κατὰ τῶν Ἑλλήνων, μιλοῦσαν κυρίως κατὰ τῶν εἰδωλολατρῶν, γιατὶ ἐκείνη τὴν ἐποχὴ Ἕλληνας σήμαινε ὁ εἰδωλολάτρης. Μιλοῦσαν κατὰ τῶν καρπῶν τῆς φιλοσοφίας τους, τῆς ἐπιστήμης τους, τῆς τέχνης τους, ὅταν αὐτοὶ οἱ καρποὶ ἦταν ἀσυμβίβαστοι μὲ τὶς ἀρχὲς τοῦ χριστιανισμοῦ, καὶ καλὰ ἔκαναν. Κάτι ποὺ δὲν μπορεῖ καὶ δὲν θὰ μπορέσει ποτὲ -γιατὶ δὲν θέλει- ὁ ὡς ἄνω κύριος νὰ κατανοήσει, εἶναι ὅτι ὁ Θεός, γενόμενος ἄνθρωπος, ἀποκαλύφθηκε στὸν ἄνθρωπο. Ἄν οἱ τρεῖς Ἱεράρχες δὲν εἶχαν γνωρίσει αὐτὴ τὴν ἀποκάλυψη, ὁπωσδήποτε θὰ ἦταν σπουδαίοι καὶ ὀνομαστοὶ φιλόσοφοι. Τὴν γνώρισαν, ὅμως! Καὶ ἀφοῦ τὴν γνώρισαν, δὲν μποροῦσαν νὰ ἀσχολοῦνται μὲ τὶς πλάνες. Ἀσχολοῦνταν μὲ τὴν ἀποκεκαλυμμένη ἀλήθεια. Ψιλὰ γράμματα γιὰ κάποιον ποὺ δὲν ἔδωσε στὸν ἑαυτό του τὴν δυνατότητα νὰ πιστεύσει. Μὲ τὴν ἔλευση καὶ τὴν ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ, ὁ χριστιανὸς ἀγωνίζεται νὰ ὁμοιάσει στὸν Χριστό, ὥστε νὰ μὴν πεθάνει ὅταν πεθάνει. Τὰ λοιπὰ εἶναι μάταια, χωρὶς, ὡστόσο, νὰ ἀπουσιάζουν. Οἱ τρεῖς Ἱεράρχες μέσα ἀπὸ τὰ συγγράμματά τους αὐτὸν τὸν σκοπὸ ὑπηρέτησαν καὶ διαχρονικὰ ὑπηρετοῦν.
Εἴτε μᾶς ἀρέσει εἴτε ὄχι, ἡ ἱστορικὴ συνέχεια τῆς ἀρχαίας Ἑλλάδας εἶναι ἡ Ρωμιοσύνη, ἡ Ρωμιοσύνη ποὺ ἀποτελεῖται ἀπὸ Χριστὸ καὶ Ἑλλάδα. Προστάτες τῆς ἑλληνικῆς παιδείας ὁρίσθηκαν οἱ τρεῖς Ἱεράρχες ἀπὸ αὐτήν. Καὶ ἄν κολλᾶς στὶς λέξεις, δέξου, λοιπόν, ὅτι αὐτοὶ οἱ ἅγιοι ἦταν προστάτες τῆς ρωμαίικης παιδείας, αὐτῆς ποὺ καλῶς (ἤ κακῶς γιὰ κάποιους), ἀνέθρεψε τοὺς Ἕλληνες τοὺς τελευταίους 17 αἰῶνες. Νομίζετε, κακομοίρηδες, ὅτι θὰ ἦταν καλύτερα τὰ πράγματα χωρὶς τὸν Χριστό… Δὲν θὰ ὑπῆρχε Ἕλληνας ἄν ὁ Ἑλληνισμὸς δὲν εἶχε «παντρευθεῖ» τὸν Χριστιανισμό. Θέλετε νὰ μᾶς κάνετε νὰ ξεχάσουμε τὶς ἀρχές μας. Οἱ γεῖτονες, ὅμως, τὶς ἀρχές τους δὲν τὶς ξεχνᾶνε.
γ) ἦταν τρεῖς διῶκτες ποὺ πολλὲς φορὲς καλοῦσαν τοὺς χριστιανοὺς νὰ καταστρέψουν τοὺς ἀρχαίους ἑλληνικοὺς ναούς.
Ἀπάντηση:
Ὤ τῆς παραφροσύνης. Ὅποιος ἐλεύθερα συλλογᾶται, συλλογᾶται καλά; Μάλλον τὰ ἰδεολογικὰ δεσμὰ δὲν ἐπιτρέπουν τὴν ἐλεύθερη σκέψη σὲ ἐκείνους ποὺ κατηγοροῦν ὅλους τοὺς ὑπολοίπους γιὰ τὴν ἔλλειψή της. Λοιπόν, ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος, ἐκεῖνος ποὺ ἀντιστάθηκε στὴ διαφθορὰ τῆς πολιτικῆς ἐξουσίας μέχρι κυριολεκτικοῦ θανάτου, ὁ Βασίλειος, ὁ προστάτης τῶν πτωχῶν καὶ πεινασμένων ἀνεξαρτήτως θρησκεύματος, ὁ Γρηγόριος, ὁ «ἀηδιασμένος» ἀπὸ τὸν φθόνο συναρχιερέων του ερημίτης ποιητής, ζοῦσαν ὅλοι τους τόσο «ἄνετα», καὶ εἶχαν λύσει ὅλα τὰ θέματα τῆς καθημερινότητας, ποὺ τὸ μόνο ποὺ τοὺς ἐνδιέφερε ἦταν νὰ διώκουν…Ποιοί; Οἱ διωκόμενοι. Ἔλεος! Ἡ ἱστορία γράφεται μὲ ἀλήθειες καὶ ὄχι μὲ δῆθεν «ἀλήθειες». Ἐρεύνησον καὶ ἴδε ὅτι κανένα θεσμικὸ ὄργανο τῆς Ἐκκλησίας δὲν διέταξε γκρέμισμα ναῶν.
δ) τὴν ἐποχὴ ποὺ ἔζησαν οἱ τρεῖς Ἱεράρχες, χριστιανοὶ μὲ σφυριὰ γκρέμιζαν τὸν Παρθενῶνα, σύμφωνα μὲ τὸ ντοκιμαντὲρ τοῦ Κ. Γαβρᾶ.
Ἀπάντηση:
δ) Εἶδα τὸ ντοκιμαντέρ. Περίφημη δουλειά. Στὸ ἐπίμαχο σημεῖο ἀναφέρεται: Οἱ χριστιανοὶ καταστρέφουν τὰ γυμνὰ γλυπτά. Κοίταξα μετὰ καὶ τὸ ντοκιμαντὲρ τῆς Μηχανῆς τοῦ Χρόνου γιὰ τὸν Παρθενώνα, ἀλλὰ εἶδα ὅτι οἱ χριστιανοὶ στοὺς ὁποίους γίνεται ἡ ἀναφορὰ δὲν ἦταν οὔτε ὀρθόδοξοι, οὔτε Ἕλληνες. Ἦταν Βησιγότθοι, ὀπαδοὶ τοῦ Ἀρείου, ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ ἔκαναν δύσκολη τὴ ζωὴ τῶν τριῶν Ἱεραρχῶν. Χρήσιμη πληροφορία, πάντως, γιὰ παραπληροφόρηση. Σὰν τὸ περίφημο: «ἑσεῖς δὲν εἶστε ποὺ κάνατε τὶς σταυροφορίες;».
Τὸ ζήτημα εἶναι ὅτι ἀπὸ τόσους καὶ τόσους ἀκαδημαϊκοὺς ποὺ πέρασαν, μόνο ὁ κ. Τατσόπουλος καὶ οἱ περὶ αὐτὸν διαπίστωσαν τὴν μεγάλη «ἀπάτη» τῆς ἑορτῆς τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν. Ὁ κόσμος καίγεται ἀπὸ τὴ διαφθορὰ, τὴν ἀνηθικότητα, τὴν ἀδικία, τοὺς βιασμούς, τὴν παρακμὴ τῆς παιδείας καὶ τὴ διάλυση θεσμῶν, ὁ γείτονας διαρκῶς μᾶς ἀπειλεῖ καὶ ἐξαπολύεται ἐπίθεση στοὺς τρεῖς Ἱεράρχες ποὺ μόνο καλὸ προσέφεραν στὴν κοινωνία ἀναλώνοντας τὴν ζωή τους. Μάλλον ὑπάρχει δυσκολία στὴν διάκριση τῶν πραγματικῶν ἀνθελλήνων.
† ὁ Ἀττικῆς καὶ Βοιωτίας Χρυσόστομος