2b.jpg

«Ελευθερία η κληρονομιά σου» Επετειακή ομιλία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Αττικής και Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου

Τρίτη06Απρίλιος2021

«Ελευθερία η κληρονομιά σου» Επετειακή ομιλία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Αττικής και Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου

Screenshot 2021 12 23 at 5.32.19 PM

Επετειακή ομιλία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Αττικής και Βοιωτίας κ. Χρυσοστόμου

στην επέτειο των 200 χρόνων από την έναρξη 

της Ελληνικής Επανάστασης

1821-2021

«Ελευθερία η κληρονομιά σου» 

Αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί,

η μέρα που ξημερώνει φέρει βαρύ ιστορικό φορτίο, καθώς μαζί με τον Ευαγγελισμό της Παναγίας Μητέρας μας, τιμούμε την διακοσιετηρίδα από την έκρηξη της Επανάστασης του 1821. Τότε, όταν μια χούφτα υπόδουλων στο σώμα, αλλά ελεύθερων στο πνεύμα Ελλήνων, ύστερα από τέσσερεις αιώνες τυραννίας, ανασυγκρότησε, αναζωπύρωσε τα ψυχικά αποθέματα της, και ύψωσε το ανάστημά της ενάντια σε μια ολόκληρη αυτοκρατορία. Δεν είναι τυχαία η ημέρα που επέλεξαν οι γενναίοι επαναστάτες να δώσουν τέλος στην υπεραιωνόβια τυραννία του οθωμανικού ζυγού. Γνώριζαν την αδυναμία τους και είχαν επίγνωση της αριθμητικής υπεροχής του εχθρού, αλλά δεν έπαυε να τους εμπνέει το τροπάριο που προ ολίγου ψάλαμε στον Μεγάλο Πανηγυρικό Εσπερινό του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου: «Θεὸς ὅπου βούλεται, νικᾶται φύσεως τάξις».

Ας αντικρίσουμε και εμείς, μαζί με τους ιδεολόγους προγόνους μας το παράδοξο του μυστηρίου∙ μια νεαρή κοπέλα, αφιερωμένη από τα τρία έτη της ηλικίας της στο Ιερό του Ναού, αγνή και καθαρή από κάθε σαρκική επαφή και ρυπαρό λογισμό, δέχθηκε την επίσκεψη του Αρχαγγέλου Γαβριήλ, ο οποίος της διεμήνυσε ότι έφθασε το πλήρωμα του χρόνου∙ έφθασε η λύτρωση του υπόδουλου ανθρωπίνου γένους από τα φρικτά δεσμά του θανάτου. Εκείνη, την Αειπάρθενο Κόρη, μέσα από όλες τις γενιές, επέλεξε ο Θεός να γίνει το όργανο της ενσάρκωσης του Θεού Λόγου. Η Μαριάμ τότε, η νεαρή εκείνη εκφράστρια της ελεύθερης βουλήσεως, συναισθανόμενη την ευθύνη, έκλινε συγκαταβατικά το κεφάλι, και δίχως ίχνος αμφιβολίας αποδέχθηκε να γίνει Μητέρα του Δημιουργού. Και πράγματι, έγινε.

«Μα πώς;», θα αναρωτηθεί ο καθένας. «Αφού δεν πληρούσε τις φυσικές προϋποθέσεις». Η απάντηση, απλή∙ έτσι το θέλησε ο Θεός.

Το ίδιο πίστευαν και οι Έλληνες για την Ελευθερία που ποθούσαν, όπως αποτυπώνεται στην φράση του στρατηγού Θεοδώρου Κολοκοτρώνη: «Ο Θεός έβαλε την υπογραφή του για την λευτεριά της Ελλάδας και δεν την παίρνει πίσω». Μπορεί οι Τούρκοι να είχαν τα πλούτη, τα όπλα και τον πολυάριθμο στρατό, αλλά οι Έλληνες είχαν κάτι ανώτερο∙ την ευλογία του Θεού και την τρισχιλιετή κληρονομιά τους, αυτή που μας κληροδότησαν και μάλιστα εμπλουτισμένη με αίματα και θυσίες για τα ιδανικά της Πίστης και της Πατρίδας.

Η πλούσια σε κατορθώματα ιστορία και το ένδοξο παρελθόν είναι αυτά που ενέπνευσαν τους Έλληνες Επαναστάτες. Η ανάγκη της διαδοχής της σκυτάλης των θαυμαστών ιστορικών γεγονότων από γενιά σε γενιά, η ανάγκη της συνέχειας της ιστορίας αντάξιας με αυτή του παρελθόντος, του παρελθόντος που μας ανήκει, την ιερή αυτή κληρονομία. Αυτό είναι το μήνυμα της φετινής επετείου της εθνικής παλιγγενεσίας. Ας στρέψουμε τα μάτια μας στο ιερό παρελθόν μας, για να αντικρίσουμε ανθρώπους Σοφούς, Ήρωες και Μάρτυρες που έλκυσαν τον Θεό να ευλογήσει το χώμα που ελεύθεροι πατάμε. Ας μελετήσουμε την ιστορία, τις εξελίξεις, τα επιτεύγματα, τους άθλους, τ’ ανδραγαθήματα, τους ανθρώπους μέσα από τους οποίους διαδραματίσθηκαν και αναδείχθηκαν. Ποιοι ήταν όλοι αυτοί; Τα ήθη τους, τις αξίες, τις ικανότητες, τη σοφία, την ευφυία, το θάρρος, το σθένος, την ψυχή, τους κόπους, την αυτοθυσία, το αίσθημα της ευθύνης που διέθεταν. 

Αυτοί, αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί, ήταν οι πρόγονοί μας. Ήταν αυτοί που μας κληροδότησαν το ανυπολόγιστης αξίας δώρο της Ελευθερίας. Της ελευθερίας μας ως πολίτες και ως άνθρωποι· της ελευθερίας που ήρθε και βρήκε την απόλυτή της έκφραση, την εσωτερική, που ουδείς μπορεί να μας στερήσει, στο πρόσωπο του Υψίστου. 

Το ανεκτίμητο αυτό δώρο του Θεού τιμούμε σήμερα, την Ελευθερία, την αξία της οποίας είχαν εκτιμήσει οι πρόγονοί μας, πολύ νωρίτερα.

Ας δούμε τον Όμηρο, ο οποίος 8 αιώνες πριν τον Χριστό μας δίδαξε ότι «Εἷς οἰωνὸς ἄριστος, ἀμύνεσθαι περὶ πάτρης». Ας ζηλέψουμε τον Μιλτιάδη, τον Θεμιστοκλή, τον Λεωνίδα, τα παλικάρια εκείνα που με τους θυσιαστικούς αγώνες τους εναντίον της βαρβαρότητας των Περσών, μας δίδαξαν ότι είναι γλυκός κι ο θάνατος ακόμη, για το συμφέρον της πατρίδας. Ας εκτιμήσουμε τον Ηρόδοτο, τον Θουκυδίδη, τον Ξενοφώντα, οι οποίοι θεμελίωσαν την ιστορική έρευνα καταγράφοντας τους άθλους των Ελλήνων εναντίον της μανίας του περσικού τότε επεκτατισμού. Ας ποτισθούμε με τα νάματα της σοφίας του Σωκράτη, του Πλάτωνα, του Αριστοτέλη, και όλων των ποταμών της φιλοσοφίας που μας δίδαξαν την ορθή σκέψη και την ενάρετη συμπεριφορά προ Χριστού. Ας δούμε τον Ιπποκράτη, τον Πυθαγόρα, τον Αρχιμήδη, τον Φειδία, τον Ικτίνο, τον Στράβωνα. Ας θαυμάσουμε τον Περικλή, τον Αριστείδη. Ας διδαχθούμε από τον Ευριπίδη, τον Σοφοκλή, τον Αισχύλο… και τόσους άλλους! Ας ανοίξουμε καλά τα μάτια κι έπειτα ας υποκλιθούμε με σεβασμό μπροστά στο νεαρό λιοντάρι, τον Αλέξανδρο, του οποίου η φλογισμένη αγάπη για την Ελλάδα, την ρίζα του, την γλώσσα του και τον πολιτισμό του, μα και το ατσάλινο θάρρος του αποδείχθηκαν ανώτερα από την ηλικία του. Ένα παιδί, 20 ετών, μπήκε μπροστά και άλλαξε την πορεία της ιστορίας. Ο Έλλην Μακεδόνας ένωσε όλους τους Έλληνες και μέχρι τον πρόωρο θάνατό του σε ηλικία 33 ετών κατέκτησε το σύνολο σχεδόν της οικουμένης εδραιώνοντας ως τα βάθη της Ανατολής την ελληνική γλώσσα, για να έρθουν ύστερα από τρεις αιώνες οι Απόστολοι και να διαδώσουν το Ευαγγέλιο του ενσαρκωμένου Λόγου του Θεού στην ελληνική.

Όλοι τους, ένας προς έναν οι σοφοί, οικοδόμησαν με τα κατορθώματά τους ένα λαμπρό «Ναό» για να έρθει να κατοικήσει ο μέχρι τότε «άγνωστος» για εκείνους Θεός. Τόσο περικαλλής ήταν ο «Ναός» εκείνος, ώστε να αναφωνήσει ο Χριστός στους Έλληνες διαβάτες: «ἐλήλυθεν ἡ ὥρα, ἵνα δοξασθῇ ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου». Τούτο το έθνος επεθύμησαν να εγκωμιάσουν τα θεϊκά χείλη, γιατί τούτο το έθνος έμελλε να σκορπίσει Φως Χριστού εις πάντα τα έθνη.

Το έθνος αυτό μας γέννησε, αδελφοί μου.

Ο Λόγος του Θεού δεν διαψεύσθηκε. Τρεις αιώνες αργότερα ο Μέγας Κωνσταντίνος μετέφερε την πρωτεύουσα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας από την Ρώμη στην παλιά αποικία των Μεγαρέων, το Βυζάντιο. Εκεί γεννήθηκε η Νέα Ρώμη, που έμελλε να γίνει το κέντρο «ισχύος», της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Η Δύση που έλαβε το Φως από την Ελλάδα, φθόνησε αυτή την μεταφορά. Ήθελε, βλέπετε, τα πρωτεία... Ας είναι. Στο Βυζάντιο, λοιπόν, έγινε η συνάντηση. Ήρθε το μέγα Αντάμωμα. Η ένωση χριστιανικής πίστης και ελληνικού πνεύματος μεγαλούργησε προς δόξαν Θεού. Οι Έλληνες Πατέρες της Εκκλησίας αξιοποίησαν πολλά από τα επιτεύγματα της αρχαιοελληνικής φιλοσοφίας, η οποία έδωσε πλέον την σκυτάλη στην θεόπνευστη Θεολογία. Η Ορθόδοξη Ανατολή ανέδειξε πνευματικά αναστήματα εφάμιλλα και μεγαλύτερα των αρχαίων∙ Βασίλειος ο Μέγας, Γρηγόριος ο Θεολόγος, Ιωάννης ο Χρυσόστομος, Ανθέμιος και Ισίδωρος, Ρωμανός ο Μελωδός, Ιωάννης ο Δαμασκηνός, Νικηφόρος Φωκάς, Βασίλειος ο Βουλγαροκτόνος, Κωνσταντίνος Παλαιολόγος.

Σήμερα, ελάχιστοι μιλούν για αυτές τις προσωπικότητες των γραμμάτων, των επιστημών, των τεχνών, της γενναιότητας και της θεοσέβειας. Φοβάμαι, αδερφοί μου, ότι ακόμη και στα σχολεία μας, δεν ενσταλάζεται η ουσία της προσφοράς αυτών των ανδρών στην νέα γενιά. Έργο κι αυτό της Δύσης... Αυτή η Δύση ήτανε, η κακορίζικη Φραγκιά, που το 1204 φανέρωσε τον απώτερό της στόχο∙ να καταστρέψει την Ελληνορθόδοξη Νέα Ρώμη. Με μένος ξεσηκώθηκε και πάτησε την Πόλη. Τη μαγάρισε, τη ρήμαξε, ασέβησε χειρότερα κι από Άραβες∙ εκείνη... η οποία ευεργετήθηκε απ' την Ελλάδα. Κι όταν ακόμη οι Έλληνες με σύμμαχο την Θεοτόκο ανακατέλαβαν την Πόλη, άλλη απειλή τους περίμενε∙ ισλαμιστές κινήθηκαν αυτή τη φορά εναντίον της Βασιλεύουσας. Οι Ρωμηοί, απογοητευμένοι ζήτησαν βοήθεια φραγκική. Η δήθεν χριστιανική Δύση -όπως ήταν αναμενόμενο- τους έστρεψε την πλάτη.

Αλλά και τότε ακόμη, όταν συναγμένα ήταν τα στρατεύματα του Τούρκου έξω από την Πόλη, και ζητήσαν την παράδοση της, ο Έλληνας παρέμεινε Έλληνας. Δεν συνθηκολόγησε. «…ου φεισόμεθα της ζωής ημών». Δεν λογαριάζουμε την ζωή μας, απάντησε με σθένος ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, ο τελευταίος μας Αυτοκράτορας. Και σύσσωμοι οι Ρωμηοί, με ψηλά το κεφάλι έκαναν πάλι αυτό που ήξεραν να κάνουν καλά, αυτό που έμαθαν απ' τους Αρχαίους∙ να πολεμούν έως θανάτου για την Πίστη τους και την Πατρίδα τους, για την Ελευθερία.

Αυτοί οι άνθρωποι μας γέννησαν, αδελφοί μου.

Η πολιορκία ήταν πολύ βαριά για τους υπερμάχους της Πόλης, οι οποίοι, τελικά, δεν άντεξαν. Ο Έλλεν Κωνσταντίνος έπεσε μαχόμενος. Την τελευταία εκπνοή του Μαρμαρωμένου Βασιλιά συνόδευσε μια κοσμογονική αλλαγή στην παγκόσμια ιστορία. Το βυζαντινό θαύμα, η μακροβιότερη Αυτοκρατορία που ακτινοβολούσε για 1100 χρόνια, εάλω. Η Ρωμανία που έσωσε την ανθρωπότητα από τον βασιλιά της Περσίας, από τον χαλίφη της Βαγδάτης και για πολλούς αιώνες αναχαίτισε τις Οθωμανικές επιθέσεις, επάρθεν. Στον τρούλο της Αγια-Σοφιάς τοποθετήθηκε η ημισέληνος.

Τότε, οι λόγιοι της Βασιλεύουσας, οι φωτισμένοι επιστήμονες, οι δάσκαλοι και οι ευγενείς βρήκαν καταφύγιο στις αυλές της Δύσης έχοντας στις αποσκευές τους βιβλία, μα και κάτι πιο πολύτιμο∙ την ελληνική σοφία και επιστήμη. Για άλλη μια φορά τα φώτα της Ανατολής πέρασαν απλόχερα στη Δύση. Για άλλη μια φορά η Δύση ευεργετείται από την Μητέρα της, Ελλάδα.

Απεναντίας, όσοι απέμειναν στην σκλάβα πια πατρίδα τους, υπέμειναν -κατά τον ποιητή- τη «νύχτα αιώνων που σκέπασε την Ελλάδα», μια νύχτα μεστή αδικιών και παρανομίας. Η βαρύτατη φορολογία, οι μαζικοί εξισλαμισμοί, οι βίαιες απαγωγές ελληνόπουλων και η στρατολόγηση τους στο σώμα των γενιτσάρων, οι ατιμώσεις γυναικών, οι αγοραπωλησίες ανθρώπων στα σκλαβοπάζαρα της ανατολής είναι μερικά μόνο από τα δεινά που καθημερινώς βίωναν οι Έλληνες, όχι για κάποιο άλλο λόγο, μα επειδή ήθελαν να κρατήσουν την πίστη και τα ιδανικά τους. Κι αν ακόμα κατάφεραν οι Αγαρηνοί να αντικαταστήσουν τον ήλιο με την ημισέληνο, πάλι οι Έλληνες, ένας προς έναν φωτίζονταν και θερμαίνονταν από την φλόγα της ελευθερίας που φύλαγαν καλά μέσ' στην καρδιά τους. Την φλόγα αυτή διατήρησαν -σιωπηρά- άσβεστη οι κληρικοί, οι Επίσκοποι, οι απλοί Ιερείς και Καλόγεροι σε όλη την επικράτεια του υπόδουλου ελληνισμού· εκείνοι, που θυσίασαν και τη ζωή τους ακόμη, για να μην λησμονήσουν οι υπόδουλοι Έλληνες την γνήσια ταυτότητά τους. Για να μην εξισλαμισθούν με την βία και τον εκβιασμό από τον τύραννο, αλλά και για να μην επηρεαστούν, να μην υποκύψουν στην ανελέητη προπαγάνδα που υφίστατο το ταλαιπωρημένο ορθόδοξο ποίμνιο από τους αιρετικούς λυκοποιμένες της Δύσης που βρήκαν ευκαιρία να κάνουν επιδρομή στα υποδουλωμένα τότε ελληνικά εδάφη.

Σκλάβα, λοιπόν, η Ρωμηοσύνη, μα όχι απελπισμένη. Πλήθος ανδρών και γυναικών έτρεχαν στο Μαρτύριο σαν τους ένδοξους Μάρτυρες των πρώτων αιώνων∙ έμπλεοι χαράς κι ελεύθεροι στην ψυχή. Οι νεομάρτυρες της Μικρασίας και του Πόντου, ο Άγιος Ιωάννης ο Τραπεζούντιος, η Αγία Κασσάνδρα, η πρόγονος των αδελφών Υψηλάντη του ΄21. Η Οσιομάρτυς Φιλοθέη, η ανδρεία αυτή γυναίκα που σκόρπισε τα πλούτη της για να ελευθερώσει Έλληνες απ' τα σκλαβοπάζαρα και να θρέψει πεινασμένους συνανθρώπους της. Ο βίος και το μαρτύριο πλειάδας γενναίων ανδρών, γυναικών και παιδιών συνθέτουν το νέο μαρτυρολόγιο του Αγίου Νικοδήμου. Μια ατελείωτη λίστα γενναίων Ρωμηών, Αγίων Γραικών από την άλωση της Πόλης και πέρα, είναι οι πρόγονοι μας.

Το καταλαβαίνετε αδελφοί μου; Οι Μάρτυρες αυτοί γεννήσανε και εμάς.

Τους αιώνες της σκλαβιάς οι Ρωμηοί της οικουμένης, ποθούσαν, προσεύχονταν, δούλευαν, πρόκοβαν, θυσιάζονταν και καρτερούσαν την ώρα του σηκωμού. Κατά τον Σολωμό, ωστόσο,

«Άργειε νά ’λθει εκείνη η μέρα

και ήταν όλα σιωπηλά,

γιατί τα ’σκιαζε η φοβέρα

και τα πλάκωνε η σκλαβιά».

Χρειαζόταν κάποιος εθνεγέρτης για να φουντώσει την φλόγα των Ελλήνων, ώστε να γίνει φωτιά και να κάνει στάχτη τον τυραννικό ζυγό. Ύστερα από τρεις αιώνες σκλαβιάς, ο άνθρωπος αυτός βρέθηκε. Δεν φορούσε πορφύρα, μήτε στρατιωτική πανοπλία. Μονάχα ένα ταπεινό μαύρο ράσο. Καλόγερος ήταν και τον έστειλε η Παναγιά από το περιβόλι Της. Εκείνος, λοιπόν, ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, διάβηκε πλήθος ελληνικών χωριών και άρχισε να κηρύττει επιστροφή στις ρίζες πατώντας πάνω στο σκαμνάκι του. Ο μικρόσωμος αυτός Ιερομόναχος με αγνή καρδιά και ψυχή θεριού δημιούργησε την μαγιά που οδήγησε το Έθνος στην διέξοδο της Ελευθερίας.

Άνθρωποι του πνεύματος, επιστήμονες, λόγιοι, κληρικοί, καλλιτέχνες, συγγραφείς και ποιητές, επιχειρηματίες, έμποροι, καραβοκύρηδες, αξιωματικοί, πολιτικοί, διπλωμάτες… όλοι οι Έλληνες της οικουμένης πλέον, ζούσαν για τη στιγμή της Ελευθερίας και ήταν έτοιμοι να χύσουν και το αίμα τους για το Γένος. Το αίσθημα της ιστορικής ευθύνης και η ανάγκη για μια ελεύθερη ζωή, μια ελεύθερη πατρίδα, ένα ελεύθερο μέλλον, γέννησαν το πνεύμα της Επανάστασης, της μεγάλης μας Κληροδότριας.

Καθώς οι διψασμένοι Έλληνες αδημονούσαν να πιούν το δροσερό νερό της λευτεριάς, δημιουργήθηκε η Φιλική Εταιρεία από λίγους μόνο ιδεολόγους με αποκλειστικό στόχο την προετοιμασία και τον σχεδιασμό της Επανάστασης. Οι ιδρυτές της -Ρωμηοί, ομογενείς, που ζούσαν έξω από τον οθωμανικό ζυγό- δεν σκέφτηκαν τον κίνδυνο του εγχειρήματός τους. Ο θάνατος ήταν γι' αυτούς προτιμότερος απ΄ την σκλαβιά του Γένους. Αναζήτησαν, λοιπόν, έναν ισχυρό παράγοντα για να τολμήσει την έκρηξη του αγώνα και τον βρήκαν στο πρόσωπο του στρατηγού Αλέξανδρου Υψηλάντη, ο οποίος κήρυξε την έναρξη της Επανάστασης στην Μολδοβλαχία τον Φεβρουάριο του 1821. Μπορεί η Επανάσταση που σχεδίασε να καταπνίγηκε λίγους μήνες αργότερα, αλλά το νερό είχε μπει στο αυλάκι. Στον Μωριά, στη Ρούμελη, στα νησιά, στη Μακεδονία, στην Κύπρο, στην Κρήτη, στην Πόλη, στα παράλια και στα ενδότερα της Μικρασίας, μα και σε όλη την Ευρώπη, οι Έλληνες εκτίμησαν την ενέργεια του και έσπευσαν να τον μιμηθούν.

Στο ιστορικό Μοναστήρι της Αγίας Λαύρας, μετά την Λειτουργία, ο Δεσπότης Γερμανός ευλόγησε το λάβαρο της Επανάστασης σκορπίζοντας την αρχιερατική του ευλογία στους οπλαρχηγούς και τους αγωνιστές. Το ράσο ήταν που σε όλο τον αγώνα στήριζε τον κατατρεγμένο λαό και όταν καλούσε ο καιρός, έπιανε και το καριοφίλι ακόμη. Και οι στρατιώτες έβλεπαν τους καλογέρους, τους Ιερείς και τους Δεσποτάδες δίπλα τους και γνώριζαν ότι ο Θεός είναι μαζί τους. Και προχωρούσανε πιο δυνατοί.

Η ημέρα που η Κυρά-Δέσποινα, η Παναγιά, είπε το μεγάλο «Ναι» και δέχθηκε στα σπλάχνα της τον Λυτρωτή του κόσμου από τα δεσμά του θανάτου, έμελλε να καθιερωθεί ως η μέρα που το Έθνος θα αρραβωνιαζόταν την Ελευθερία.

            Η Επανάσταση ήταν πλέον γεγονός. Η Υπέρμαχος Στρατηγός άνοιξε διάπλατα την αγκάλη Της και σκέπασε το ελληνικό έθνος. Ποια φοβέρα μπορούσε να ανακόψει πια τους τολμηρούς αγωνιστές; Όλοι μαζί ως μια καρδιά χίμηξαν να διώξουνε τον εχθρό. Παρατήσαν σπίτια, γονείς, συζύγους και παιδιά αφοσιωμένοι μόνον εις ένα σκοπό, τον σηκωμό για τα δίκαια, την Επανάσταση υπέρ Πίστεως και έπειτα υπέρ Πατρίδος. Κι αυτοί που έμειναν πίσω, δεν στεναχωρήθηκαν με την απουσία των αγαπημένων τους. Καύχημα το θεωρούσαν που δικοί τους άνθρωποι πέθαιναν κάθε μέρα για τον κοινό πόθο. Το διαχρονικό βιβλίο των Ηρώων πλούτισε απ' το έπος του '21. Αν ανατρέξουμε στην ιστορία θα αντικρίσουμε σκηνές φρικτές, καμωμένες από θεριά μάλλον, παρά ανθρώπους∙ παιδιά 14 ετών να περιπαίζουν τον θάνατο, μανάδες με τα βρέφη τους να πέφτουν στον γκρεμό, άλλους να λιμοκτονούν για να μην παραδοθούν στον εχθρό, άλλους να αυτοπυρπολούνται και να καίγονται ζωντανοί, άλλους να μπαίνουν σε μάχες άνισες -σίγουροι μελλοθάνατοι- σα να ορμούν σε γλέντι, κι άλλους βουβά, καρτερικά να επιλέγουν το σουβλί.

Το 21' μίλησε η δύναμη της ελεύθερης ψυχής και της Θείας Οικονομίας. Αλλιώς πώς εξηγείται μία χούφτα ανθρώπων να υψώνει το ανάστημα σε μία ολόκληρη αυτοκρατορία και να νικάει; Μήπως, τάχα, οι επαναστάτες ήταν ήρωες εκ γενετής; Ασφαλώς όχι. Ο Ρήγας, οι Φιλικοί, οι Υψηλάντηδες, ο Γέρος του Μωριά, ο Παπαφλέσσας, ο Καραϊσκάκης, ο Νικηταράς, ο Μακρυγιάννης, ο Ανδρούτσος, ο Πλαπούτας, ο Ησαΐας, ο Διάκος, οι Μαυρομιχαλαίοι, οι Τζαβελαίοι, οι Μποτσαραίοι, η Μπουμπουλίνα, η Μαντώ, οι οπλαρχηγοί, οι καπεταναίοι, οι απλοί αγωνιστές, όλοι τους αρχικά ήταν σαν εμάς και για εμάς πολεμήσανε. Για εμάς πεθάνανε. Όλα για εμάς τα δώσανε, ό,τι είχε ο καθένας. Για την ευθύνη που είχαν απέναντι μας αναγκάσθηκαν να γίνουν ήρωες. Για να είμαστε εμείς σήμερα, γεννήματα ηρώων. 

Έτσι, έγινε ο σηκωμός.

Η επανάσταση έληξε και το πηδάλιο του νέου κράτους ανέλαβε ένας χαρισματικός και οραματιστής ηγέτης∙ ο Ιωάννης, ο Καποδίστριας. Άγιο της πολιτικής τον ονόμασαν. Ο κόσμος τον λάτρεψε διότι τόσο πολύ επιθύμησε την ευημερία όλων, ώστε όλη του την ύπαρξη διέθεσε στην υπηρεσία της πατρίδος. Δυστυχώς, όμως, μεγάλα συμφέροντα των καταδίωξαν. Μεθοδευμένα κι ύπουλα οργανώθηκε η εξόντωσή του. Ξημερώματα της 27ης Σεπτεμβρίου 1831, όταν ο Κυβερνήτης μας πήγε να παρακολουθήσει την Θεία Λειτουργία, ελληνικά χέρια -όπως λένε- τον σκότωσαν έξω απ’ τον Ναό. Άλλοι κρύβονταν, όμως, πίσω από το έγκλημα∙ κάποιοι που δεν ήθελαν τον Ορθόδοξο Κυβερνήτη μας, τον άξιο εκείνο Έλληνα πολιτικό και διπλωμάτη, στο τιμόνι της Ελλάδος. Πώς θα ήταν άραγε η πατρίδα μας με Ορθόδοξο Κυβερνήτη; Μήπως θυμίζει κάτι από τις μέρες μας η απόκρυψη των ηθικών αυτουργών; Από τον θάνατο του Καποδίστρια, η κατάσταση δεν έχει αλλάξει ουσιαστικά.

Ο καιρός πέρασε και οι αγωνιστές του '21 έφυγαν με μία πικρία από αυτό τον κόσμο: «εχύθησαν άραγε μάταια οι ιδρώτες μας; Μάταια τα αίματα μας»;

Ελευθερωθήκαμε από τον τύραννο, μα άλλοι τύραννοι ανέλαβαν την Ελλάδα, τύραννοι με προσωπείο φιλικό.

Ο Θεός όμως, πάντοτε ευλογούσε τους δικαίους αγώνες των Ορθοδόξων Ελλήνων. Οι θρυλικοί ήρωες του '21 μπορεί να έφυγαν, αλλά άξιοι απόγονοί τους βρέθηκαν να υπερασπιστούν την γη που κληρονόμησαν και να συνεχίσουν τον απελευθερωτικό αγώνα των περιοχών που έμειναν αλύτρωτες. Η θυσία του νεαρού ανθυπολοχαγού, Παύλου Μελά, οι αγώνες του Άγρα και η φλόγα του Δεσπότη Καστοριάς Γερμανού μας αποδεικνύουν ότι ήρωες υπήρχαν. Πάντοτε υπάρχουν, κρυμμένοι καλά. Όταν, όμως ηχήσει η σάλπιγγα της Δικαιοσύνης και της Ελευθερίας, εμφανίζονται και μάχονται στην πρώτη γραμμή. Το είδαμε στους Βαλκανικούς και στα χαρακώματα του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Στους αγώνες και τις θυσίες στην Μικρασία και τον Πόντο.

Δεν θα αναφερθώ περαιτέρω. Φρέσκια η πληγή, ακόμη μας καίει την συνείδηση με ένα μεγάλο ερώτημα∙ Γιατί; 

Και προτού καλά-καλά σηκώσουμε κεφάλι, με ανοιχτές ακόμη τις πληγές του αφανισμού και της εξόντωσης του ελληνισμού της Μικρασίας, των γνήσιων εκείνων συνεχιστών της Ορθόδοξης Ανατολής, ο πειρασμός που αναπαύεται στη διχόνοια, αυτή, τη διχόνοια επέλεξε για να μας επιβληθεί. Το ημερολόγιο, είπανε κάποιοι, είναι προβληματικό, ας το διορθώσουμε. Και  ήρθαν οι «αλάθητοι», τότε, ανάμεσα στις τόσες δυσχέρειες και προβλήματα που ταλάνιζαν τον τόπο μας, να διορθώσουν το δήθεν λάθος. 

Τα αποτελέσματα, γνωστά, δεν είναι της παρούσης.

Παρόλο, που πολλοί θεώρησαν ότι με τόσα χτυπήματα οι Έλληνες θα είχαν αποκάμει, νέο στεφάνι τους έπλεκε το δοξασμένο έπος του '40. Σαν λέοντες πολέμησαν ξανά για την αγαπημένη ελευθεριά. Αλήθεια, σε τι κατάσταση θα βρισκόταν η Ευρώπη, ο κόσμος, αν το '40 οι Έλληνες δεν είχαν αντισταθεί νικηφόρα στα βουνά της Β. Ηπείρου, κι αν δεν είχαν καθυστερήσει τα στρατεύματα του αιμοσταγούς εκείνου; Αν μιμούμενοι το παράδειγμα άλλων λαών, συνθηκολογούσαν με τους θρασείς από τη μια και με τη σβάστιγκα από την άλλη, για να σώσουν τη ζωή τους; ΟΧΙ. Οι Έλληνες δεν κινήθηκαν έτσι. Η μακραίωνη ιστορία των θυσιών δεν τους το επέτρεψε. Γι’ αυτό και η Θεοτόκος πάλι σκέπαζε τον δίκαιο αγώνα τους.

Δεν πρόκειται για ξένες ιστορίες, ούτε μακρινές, αδέρφια μου, Έλληνα, Ελληνίδα.

Κάποιοι από τους λεοντόκαρδους φαντάρους του '40 ζουν ακόμη. Ζουν και μαρτυρούν ότι όλοι κρύβουμε μέσα μας ένα λιοντάρι που απλώς κοιμάται ακόμη.

Θα προσπεράσω τις κατοπινές διχόνοιες με μια ευθεία συμβουλή∙ Μακριά, από δαύτες. Δεν ωφέλησαν ποτέ κανέναν.

Θα φτάσω στο σήμερα, 200 χρόνια ακριβώς μετά την έναρξη της Επανάστασης του Γένους. Η γη που οι πρόγονοι μας ελευθέρωσαν, το κράτος που εδημιούργησαν, δέσμιο είναι ακόμη, πριν καλά καλά προλάβει να στεγνώσει το χώμα που σκεπάζει τα μαρτυρικά τους λείψανα. Στα ηνία, είναι άνθρωποι που δεν ζηλέψανε το παράδειγμα του Καποδίστρια. Άνθρωποι που χρόνια τώρα θολώνουν την ιστορία, συγχέουν την πίστη, περιπλέκουν την αλήθεια, θαμπώνουν το παρελθόν, απεμπολούν τις αξίες, αθετούν, παραβαίνουν, προδίδουν, ξεπουλούν. Να μας θυμίσω, μήπως, την Μακεδονία;

Δικό μας χρέος πια, ν’ αντισταθούμε, όπως εκείνοι το ΄21. Όχι αύριο, μήτε του χρόνου, αλλά τώρα∙ το παρόν ΄21. Αρκεί να θυμόμαστε, να μην λησμονούμε, να μελετάμε, να γνωρίζουμε την ιστορία μας.

Τα καριοφίλια που βαστήξανε αδελφοί μου, οι προγονοί μας στον αγώνα του ’21, δεν είναι σύμβολο του πολέμου, μα της Ελευθερίας. Αυτά τα καριοφίλια σήμερα, οι κυβερνήτες μας τ’ αφαίρεσαν. Ίσως μαζί μ' αυτά, να αφαίρεσαν και την ελευθερία, την Μεγάλη Κληρονομιά μας. Ίσως όμως, και όχι. Στο χέρι μας είναι.

Ιδού. Τώρα γνωρίζουμε.

Διεύθυνση

Ἱερά Μητρόπολις Ἀττικῆς καί Βοιωτίας
Δημοκρίτου 18, Ἀχαρναί, 136 71 
Τηλ. 210 2466385
Email: Αυτή η διεύθυνση Email προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε./ Αυτή η διεύθυνση Email προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

Ακολουθήστε μας στο Facebook